سیر تحوّل کتابت کلام الله مجید معمولاً تابع سنت خاصّی است که در طول قرون و در مناطق مختلف دارای ویژگی هایی متمایز بوده است. دورۀ صفوی یکی از دوره های درخشان هنر ایرانی است که اوج شکوفایی این هنر را می توان در آن عهد مورد بررسی و مطالعه قرار داد. مطالعۀ تاریخ این دوره نشان می دهد که ارتباط گستردۀ دو کشور هند وایران از نظر سیاسی، اقتصادی و مذهبی، همچنین هنرمندان ایرانی که تحت حمایت سلاطین آن قرار گرفته بودند، تأثیر مهمّی بر هنر این دوره گذاشته اند و موجب تلفیق نقش مایه های هندی این دو سرزمین شده که دارای ریشه های مشترک نیز بوده اند؛ چنانکه مُذهّبان ایرانی که در دورۀ صفوی به هند مهاجرت کردند، بنیانگذار مکتب نقاشی و تذهیب درهند شدند. قرآن خطّی شمارۀ ۱۰۶ در موزۀ آستان قدس رضوی یکی از قرآن های نفیس و منحصربه فرد قرن دهم هجری است که به خط ریحان خوش، توسّط میرعبدالقادر حسینی شیرازی کتابت و توسّط ابراهیم قطب شاه 1، از سلاطین قطب شاهی، وقف آستان مقدّس رضوی شده است. اهمّیت این قرآن از نظر کتابت و کتاب آرایی، کاتب، واقف، نقش و رنگ متنوّع و آرایه های تزیینی دقیق، ظریف و پرکار آن است که باعث شده تا این اثر در این نوشتار مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد. در این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی و کتابخانه ای به معرّفی و بررسی ویژگی های این قرآن نفیس پرداخته ایم. مطالعۀ ویژگی های تزیینی این نسخۀ نفیس نشان می دهد با وجود اینکه هنر کتابت و کتاب آرایی در این دوره از هنر ایرانی نشأت گرفته است امّا با حضور هنرمند در دربار سلاطین هند با عناصر هنری این سرزمین نیز تلفیق گشته و منجر به خلق سبکی نوین شده است.
)