%0 Journal Article %T بررسی مفاهیم نمادین درخت، سبو و قندیل در محراب زرین فام آستان قدس رضوی با توجه به آیات قرآن کریم %J آستان هنر %I موسسه آفرینش های هنری آستان قدس رضوی %Z %A آیت اللهی, حبیب الله %A عابد دوست, حسین %D 2014 %\ 05/22/2014 %V 4 %N 8 %P 28-34 %! بررسی مفاهیم نمادین درخت، سبو و قندیل در محراب زرین فام آستان قدس رضوی با توجه به آیات قرآن کریم %K نماد %K درخت %K سبو %K قندیل %K محراب %K آستان قدس رضوی %R %X محراب، یکی از اجزای معماری اسامی و محل ارتباط انسان با خداست. محرا بها با آرایه هایی تزیین شده اند که از نظر مفهوم، هماهنگ با مکانی است که در آن ظهور یافته اند، از این جهت معنایی قدسی را تداعی می کنند. تحلیل حاضر در پی بررسی مفاهیم نمادین درخت، سبو و قندیل در محراب زرّین فام حرم حضرت امام رضا (علیه السّلام) است. روش کار توصیفی – تحلیلی و روش گردآوری اطّلاعات، کتابخانه ای است. بدین سبب ابتدا به معرّفی این محراب می پردازد و سعی می کند مفاهیم نمادین نقش مایه های گیاهی، سبو و قندیل را در باورهای مردم ایران و آیات قرآن کریم بررسی کند و چگونگی ظهور این نمادها را مطابق با اصول هنر اسلامی در تزیینات محراب زرّین فام موجود درآستان قدس رضوی با نام «محراب پیش رو » بیان نماید. در این راستا به آیاتی از قرآن کریم اشاره دارد که کارکردهای قدسی این نمادها را در تفکّر اسلامی نشان می دهد و چگونگی تشابه مفاهیم نمادهای درخت، آب و نور را در باور کهن ایران و آیات الهی بیان می دارد. در نهایت، مفاهیم تزیینات محراب را بر اساس آرای بورکهارت بررسی می کند و از طریق مقایسۀ مفاهیم کهن این نمادها در هنر ایران و مقایسۀ آن با مفاهیم قدسی اسلامی، تشابه این مفاهیم و چرایی حضور آنها در این مکان مقدّس را بیان می دارد. این مقاله نشان می دهد آرایه های گیاهی تزیینی در محراب زرّین فام، نشانه هایی از درخت زندگی، نماد باروری و برکت و فراوانی است. سبو نماد آب حیات و منشا زندگی است و قندیل نماد نور پروردگار است. وحدت این اجزا در کنار نقش مایۀ اسلیمی و آیات الهی در محراب زرّی نفام، نمادی از وحدت عناصر اصلی حیات در ستایش پروردگار است. محراب از آنجا که محل عبادت مؤمن است، مرکز جوشش ضرباهنگ های اصلی جهان طبیعت بوده، از این جهت قدسی است. %U https://www.astanehonar.ir/article_96545_2d2b78cef81896cce9e3c3b4e1f39fb2.pdf