همگامی نقاشی های قهوه خانه ای با ادبیّات عامیانۀ عصر قاجار (مطالعۀ مضمونی و ساختاری نقاشی های قهوه خانه ای متعلّق به موزۀ آستان قدس رضوی با تصاویر کتاب طوفا ن البکاء)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای پژوهش هنر دانشگاه تهران

2 استادیار گروه نقاشی، دانشگاه علم و فرهنگ تهران.

چکیده

با توجّه به تاریخچۀ نقاشی قهوه خانه ای که از مناسبات فرهنگی و هنری عصر قاجار تأثیر پذیرفته، هدف این پژوهش، جستجوی زیربنای ترین منابع الهام نقاشان قهوه خانه ای از لحاظ فرمی و محتوایی در آفرینش آثار عاشورایی است. مقالۀ حاضر به منظور بررسی و بازنمایی تأثیرپذیری این آثار از کتب  چاپی مصوّر عامیانۀ روزگار خود، به روش میدانی و با برگزیدن سه اثر شاخص از آثار نقاشی قهوه خانه ای عاشورایی موجود در موزۀ آستان قدس رضوی به عنوان نمونه، به مقایسۀ تطبیقی ساختار و محتوای این آثار با تصاویر موجود در کتاب مذهبی طوفا ن البکاء پرداخته است. در پایان چنین نتیجه گرفته شده که یکی از مهمترین منابع الهام نقاشان سبکقهوه خانه ای، کتب مصوّر چاپ سنگی و ادبیّات عامیانۀ عصر قاجار بوده است.

کلیدواژه‌ها